1. Học theo thuận tự nhiên như tiếng mẹ đẻ. Lứa tuổi càng nhỏ thì học theo cách này càng dễ và hiệu quả, người lớn học theo pp này nhưng cần có sự điều chỉnh do đa số cần đạt mục tiêu trong thời gian ngắn do vậy có lộ trình cho sự chín ép, nhưng quy trình thì không thay đổi vân thuận theo cách học ngôn ngữ tự nhiên.
2. Dù là trẻ em hay người lớn thì đều cần khoảng thời gian im lặng để hấp thụ ngôn ngữ
3. Người học cần tiếp xúc với ngôn ngữ dễ hiểu. Sự tiếp thu ngôn ngữ được bắt nguồn từ ngữ cảnh. Đầu vào phải dễ hiểu “ comprehensible Input”, lớp học thoải mái. Đặc biệt các bạn học ngoại ngữ không nên dựa trên các điểm ngữ pháp, mà là dựa trên sự trao đổi về ý nghĩa. Ngữ pháp chỉ nên học khi đã đạt kỹ năng nghe – nói tốt.
4. Sai lầm của việc học ngoại ngữ là cố gắng giống như cách chúng ta dạy các môn khoa học, lịch sử, toán học.
5. Trung bình người dân VN bỏ ra 8 năm để học ngoại ngữ song đa số vân không thể sử dụng được tiếng anh trong đời sống và công việc. Nguyễn nhân chính do chúng ta học tiếng anh quá muộn bỏ qua giai đoạn vàng và phương pháo học chưa đúng đắn.
6. Vận dụng tiếng anh đa giác quan để hấp thụ tiếng anh được tốt hơn. Theo cách tự nhiên thì sự kết hợp các giác quan bao gồm: thị giác, thính giác, vị giác, khứu giác, xúc giác đều giúp cho qua trình In put tốt hơn và là tiến đề cho việc nói được tiếng anh. Trong đó vai trò quan trọng nhất để hấp thụ tiếng anh là : Thính giác – thị giác. Kết hợp với ngôn ngữ hình thể.
7. Hay tìm ra nội dung sở thích để bắt đầu cho việc học ngôn ngữ: có người thích bài hát, có người thích xem phim, có người thích kể truyện….
8. Tất cả các nội dung hướng dẫn phương pháp học tập cần được sàng lọc kỹ càng vì bất kỳ đơn vị nào tạo ra một sp học tiếng anh thì đều đưa ra thông tin cuốn hút người đọc là sp đó cần thiết để học tốt tiếng anh và mang tính chủ đích của đơn vị đó.
9. Không dịch bất kỳ điều ra tiếng mẹ đẻ để hiểu nghĩa. Hãy tìm nghĩa thông qua ngữ cảnh, hình ảnh hoặc tra từ điển (tốt nhất từ điển anh – anh).
10. Khi nói tiếng anh thì hay liên hệ văn hoá và cách suy nghĩ của người bản sứ để nói tiếng anh, tuyệt đối không suy nghĩ theo kiểu Việt hoá.
11. 3 nguyên tắc cơ bản của Natural English
- Trọng tâm giảng dạy là về giáo tiếp chứ không phải hình thức của nó
- Sự giao tiếp bằng lời nói đến chậm và không bao giờ ép buộc
- Lời nói đầu tiên đi qua các giai đoạn tự nhiên (có hoặc không trả lời, trả lời một từ, danh sách từ, cụm từ ngắn, câu hoàn chỉnh)
12. Người học phải trải qua 3 giai đoạn để có thể nói được tiếng anh: hiểu, nói sớm và phát biểu. trong đó hiểu là quá trình nạp từ vựng, nói sớm là phát triển kỹ năng nói đầu tiền, phát biểu xuất hiện sau khi đủ ngồn ngữ sau thời gian nạp đầu vào.
13. Học ngôn ngữ qua tiềm thức mới có thể sử dụng ngôn ngữ thành thạo. Học ngôn ngữ có ý thức chỉ có tác dụng giám sát đầu ra nghĩa là giúp cho việc thi và kiểm tra đầu ra chứ không sử dụng ngôn ngữ vào thực tiễn.Tài liệu input (nạp kiến thức) bao giờ cao hơn một chút so với trình độ tại thời điểm nạp của học sinh. Tự nhận biết được ngữ pháp một cách tự nhiên mà không cần học ngữ pháp. Người học cần được thư giãn và cởi mở thì quá trình học mới hiệu quả.
14. Quy tắc 10.000 giờ luyện tập có chủ đích là thời gian để đạt được thành công của bất kỳ lĩnh vực , nghề nghiệp gì. Việc học ngôn ngữ cũng vậy, để thành thạo môn ngôn ngữ cũng cần có sự tích luỹ đủ thời gian luyện tập có chủ đích sẽ thành công.
15. Để học ngôn ngữ tự nhiên như người bản ngữ ở những nước học tiếng anh là ngôn ngữ thứ 2 thì phải tạo ra một môi trường ngôn ngữ tiếng anh ảo thông qua áp dụng thiết bị công nghệ âm thanh, hình ảnh để tạo ngữ cảnh. Vậy để tạo môi trường ảo học tiếng anh tự nhiên cần có sự kết hợp đồng thời của các giác quan con người, hoạt động còn người và thiết bị hỗ trợ tạo hoàn cảnh ảo.
16. Lộ trình học cho trẻ con tuân thủ đúng như lộ trình học ngôn ngữ mẽ đẻ nghe – nói – đọc – viết, cứ tích đủ về lượng tự khắc sẽ có sự thay đổi về chất. Lộ trình ngắn hay dài cho từng kỹ năng phụ thuộc vào lượng thời gian trong môi trường ảo, năng lực ngôn ngữ, lứa tuổi áp dụng, phương pháp áp dụng. Trung bình để nghe nói thành thạo như lộ trình của một em bé bình thường nghe nói tiếng mẹ đẻ tính từ lúc nghe được trong bụng mẹ khoảng 5-6.5 năm. Đối với trẻ lớn, người lớn để học theo lộ trình tự nhiên cần có sự điều chỉnh phương pháp khác phù hợp không thể áp dụng y nguyên một đứa trẻ học ngôn ngữ.
17. Nên lựa chọn ngôn ngữ tiếng anh lớn để học vì tính phổ biến và dê ứng dụng trên toàn thế giới: tiếng anh, mỹ, úc, canada.
18. Áp dụng phương pháp học tiếng anh tự nhiên thì học càng sớm càng tốt.
19. Tuyệt đối không được dịch tiếng anh sang tiếng mẹ để để hiểu nghĩa, chỉ nên hiểu nghĩa thông qua hình ảnh, ngữ cảnh, hoặc dịch anh – anh.
20. Lộ trình học tiếng anh tự nhiên với bất kỳ đối tượng nào cũng có một khoảng thời gian im lặng để hấp thụ phần phi ngữ nghĩa của tiếng anh trước khi hiểu nghĩa.
21. Học tiếng anh phần ý nghĩa quan trong hơn hình thức, do vậy đừng cố gắng sửa sai về mặt ngữ pháp mà hãy trả lời lại một cách đúng đắn sẽ giúp người học học được nhiều.
22. Lựa chọn tài liệu phù hợp với trình độ rất quan trong quyết định đến sự tiến bộ trong quá trính học, tài liệu học luôn có độ khó chỉ hơn một chút với trình độ tại thời điểm bắt đầu học.
23. Việc học phần phi ngữ nghĩa bằng các bài hát tiếng anh cùng trình độ là tốt nhất vì thông qua bài hát các phần phi ngữ nghĩa được nghệ thuật hoá lên trong đó chứa đựng cảm xúc, tình cảm, giai điệu của ngôn ngữ sẽ giúp người học dễ dàng tiếp nhận. Ngoài ra bài hát cũng là cách tiếp cận dễ dàng và thoải mái nhất cho người bắt đầu học, nhưng cần điều chỉnh theo lộ trình cho phù hợp từng lứa tuổi và giải đoạn phát triển ngôn ngữ, nó giảm dần theo lứa tuổi trong lộ trình học ngôn ngữ khi trẻ đã hấp thụ đủ phần phi ngữ nghĩa của ngôn ngữ.
24. Việc học ngôn ngữ một cách tự nhiên thì giai đoạn cảm thụ ngôn ngữ không thể thiếu để làm tiền đề cho sau này bé nói một cách tự nhiên nhất có thể.
25. Vai trò tương tác trong việc phát triển ngôn ngữ giai đoạn đầu chỉ chiếm tỷ lệ rất thấp chủ yếu ngôn ngữ được hình thành từ khoảng thời gian hấp thụ ngôn ngữ (input)
26. Cách tạo môi trường ảo trong học tiếng anh tránh sử dựng tivi có hại đến mắt trẻ bằng cách thay tivi bằng màn hình chiếu có độ sáng tốt.
27. Việc học ngôn ngữ cần được thay đổi theo sự phát triển của công nghệ trong việc tận dựng ưu điểm công nghệ trong việc tạo môi trường, ngữ cảnh nới bản ngữ họ có được. Sau này có môi trường công nghệ ảo có thể là nơi để học ngôn ngữ với nhưng hình ảnh, ngữ cảnh trong thế giới ảo, giúp chúng ta có thể ở môi trường bản địa ngay tại nơi mình ở.
28. Việc sử dụng tivi để tạo ngữ cảnh ảo cho bé học ngôn ngữ, để tránh có hại cho mắt thì ta nên rèn cho mẹ cách xem bị động, nghĩa là vừa xem vừa chơi chứ không chú tâm quá vào màn hình tivi. Còn đối với bé nào mà cứ dính mắt vào màn hình cả tiếng đồng hồ không chịu chơi, hoặc làm việc khác thì ba mẹ nên cho xem 30-45’/lần rồi tắt đi cho nghe đài đúng nội dụng đó. Tuy hiệu quả nó sẽ không cao bằng cách vừa xme vừa chơi nhưng cũng tạo được môi trường để bé có sự tưởng tượng. Tuyệt đối không áp dụng xem tivi với nhưng trẻ có vấn đề về tăng động, rối loạn ngôn ngữ, chậm nói…phương pháp này khuyến khích dùng cho trẻ phát triển bình thường. Thời gian xem – nghe càng nhiều càng tốt, múc trung bình 6-8h/ngày là giống với trẻ bản ngữ tiếp xúc với ngữ cảnh.
29. Phương pháp đỡ tốn kém nhất, đỡ mất công sức nhất cho việc học tiếng anh tự nhiên là bắt đầu cho trẻ nghe – xem từ khi trong bụng mẹ kéo dài đến khi 5-6 tuổi. Không dùng bất bì app gì, phần mềm gì, không cần tương tác, giải thích, phân tích. Việc duy nhất là cha mẹ cần làm cho con là chuẩn bị thiết bị và tài liệu cho con xem – nghe. Còn nếu gia đình có điều kiện thì đến giai đoạn nhất định nào đó trong quá trình phát triển ngôn ngữ thứ 2 sẽ có sự hỗ trợ bởi các ứng dụng, phần mềm, khoá học để có thể đi nhanh hơn. Tương tác chỉ diễn ra khi con đã bật nói được, nếu mới bật nói thì tốt nhất tương tác với người bản ngữ. Tuỳ theo điều kiện thì sẽ có lựa chọn giáo viên để tương tác, có thể anh, mỹ, phi, việt nam..
30. Trong việc lựa chọn giọng tiếng anh nào để theo học thì việc này còn phụ thuộc vào mục tiêu của người học, điều kiện người học. Tốt nhất thì vẫn học giọng tiếng anh lớn như anh, mỹ, úc, canada. Nhưng trong những điều kiện, hoàn cảnh khác nhau có thể phi, singapore, việt nam. Vấn đề này không bắt buộc mà cái chính từ nhu cầu người học. Còn việc theo giọng nào đi nữa thì chỉ cần chúng ta thành thạo ngôn ngữ đó là một điều rất tốt trên con đường học ngôn ngữ rồi.
31. Nguyên tắc khi học ngôn ngữ thuận tự nhiên không ép buộc bất kỳ điều gì, mọi thứ cứ để tự nhiễn diễn ra. Trẻ chỉ nói khi có đủ lượng nạp vào ắt sẽ nói ra khi đủ lượng. Học một cách thoải mái, thả lỏng tự nhiên.
32. Natural English Approach: cách tiếp cận tiếng anh tự nhiên được GS. Stephen Krashen và GS. Tracy Terrell phát triển vào năm 1970 và đầu 1980 là phương pháp học ngôn ngữ tự nhiên trong lớp học. Từu đó chúng ta suy ra phương pháp học tự nhiên ở nhà với sự hỗ trợ của điều kiện công nghệ như hiện nay.
Biên tập: Edu Việt
